Nertas
Coriaria myrtifolia
Coriariaceae
Àutri noum : Redo, Rouedo, Róudou, Redou, Ebriago.
Noms en français : Corroyère, Redoul.
Descripcioun :Lou nertas o róudou es un aubret que trachis sus lou limas en ribo d'aigo. Se recounèis à si fueio óupousado, óuvalo, un pau pounchudo e de 3 à 6 cm de long. Li fru (pentakène) negre an un aspèt bèn particulié.
Usanço :D'ùni se soun engana emé li fru que dounon un pau d'èr is amouro. A passa tèms èro poussible de n'en mourri. La planto caup de couriamirtino qu'a d'efèt proche de l'estrichino, adounc forço dangerouso (tambèn pèr li bèsti). Li fueio èron proun emplegado, à passa tèms, pèr rusca li pèu.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Coriaria
Famiho : Coriariaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Ribiero
- Camin de ferre
- Esboudèu
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterranenco
Ref. sc. : Coriaria myrtifolia L., 1753
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753